Prompt Engineering για Agents

Prompt Engineering για Agents system prompts ρόλοι και ιεραρχία οδηγιών

Δημοσιεύτηκε στις · από τον Κωνσταντίνος Ζήτης · 5΄ ανάγνωσης · Ενημερώθηκε: 8/Δεκεμβρίου/2025

Prompt Engineering για Agents

Στα απλά πειράματα με τεχνητή νοημοσύνη γράφουμε ένα prompt και περιμένουμε απάντηση. Οταν όμως σχεδιάζουμε πραγματικούς AI agents, το Prompt Engineering για Agents γίνεται πολύ πιο σύνθετο. Δεν αφορά μόνο τη διατύπωση μιας ερώτησης, αλλά τον σχεδιασμό system prompts, ρόλων και ιεραρχίας οδηγιών που πρέπει να συνεργάζονται για να κρατούν τον agent συνεπή και ασφαλή.

Ενδιαφέρεσαι για Εισαγωγή στο Prompt Engineering & LLMs για Επαγγελματίες; δες το σχετικό μάθημα ή επικοινώνησε μαζί μου.

Σημείωση

Ενας agent χωρίς καλά δομημένα prompts μοιάζει με υπάλληλο χωρίς περιγραφή θέσης εργασίας. Κάνει λίγο από όλα, με διαφορετικό τρόπο κάθε φορά, και είναι θέμα τύχης αν το αποτέλεσμα ταιριάζει σε αυτό που περιμένεις.

Τι είναι τα system prompts σε έναν agent

Το system prompt είναι η βασική «σύμβαση εργασίας» του agent. Εκεί ορίζεις

  • ποιος είναι ο ρόλος του,
  • ποιο είναι το κοινό στο οποίο απευθύνεται,
  • ποιοι είναι οι κύριοι στόχοι και τα όρια του,
  • ποια εργαλεία μπορεί να χρησιμοποιεί και σε ποιες περιπτώσεις,
  • ποια θέματα δεν πρέπει να χειρίζεται.

Σε αντίθεση με τα user prompts που αλλάζουν σε κάθε ερώτηση, το system prompt πρέπει να παραμένει σταθερό και να εκφράζει την πολιτική του οργανισμού για αυτόν τον agent.

Πολλαπλοί ρόλοι και ιεραρχία οδηγιών

Σε πιο σύνθετα συστήματα δεν έχουμε μόνο ένα επίπεδο οδηγιών. Το Prompt Engineering για Agents συχνά περιλαμβάνει

  • ένα global system prompt που καθορίζει γενικούς κανόνες ασφάλειας και ύφους,
  • role specific prompts για κάθε ειδικό agent πχ αναλυτής δεδομένων, συγγραφέας αναφορών, reviewer,
  • task level prompts που περιγράφουν τον συγκεκριμένο στόχο κάθε ροής εργασίας,
  • user prompts που εκφράζουν την τρέχουσα ανάγκη του χρήστη.

Η ιεραρχία έχει σημασία. Οι κανόνες ασφάλειας του global prompt πρέπει να υπερισχύουν σε σχέση με task level οδηγίες, ακόμη κι αν ο χρήστης προσπαθεί να τις παρακάμψει.

Σχεδιασμός ρόλων για agents

Πριν γράψεις οποιοδήποτε prompt, χρειάζεται να ορίσεις ρόλους. Για κάθε agent απάντησε σε ερωτήσεις όπως

  • τι τύπου προβλήματα λύνει,
  • τι είδους αποφάσεις μπορεί να πάρει αυτόνομα,
  • με ποιους άλλους agents ή εργαλεία συνεργάζεται,
  • σε ποιον αναφέρει όταν δεν μπορεί να λύσει κάτι.

Παράδειγμα

  • agent A αναλαμβάνει ανάλυση αιτήματος χρήστη και ταξινόμηση,
  • agent B φέρνει δεδομένα από εργαλεία και βάσεις,
  • agent C συνθέτει τελική απάντηση,
  • agent D λειτουργεί ως reviewer σε κρίσιμες ροές.

Για τον καθένα χρειάζεται ξεχωριστό role prompt που να περιγράφει με σαφήνεια τα καθήκοντα.

Στοιχεία ενός καλού system prompt

Ενα πρακτικό system prompt για agent περιλαμβάνει συνήθως

  • σύντομη περιγραφή ρόλου και κοινού,
  • κανόνες για ύφος και δομή απαντήσεων,
  • λίστα από πράγματα που πρέπει να αποφεύγει,
  • οδηγίες για πότε να ζητά διευκρινίσεις ή να κάνει escalation σε άνθρωπο,
  • αν χρησιμοποιεί εργαλεία, περιγραφή του πότε ενδείκνυται η χρήση τους.

Καλό είναι να είναι συγκεκριμένο αλλά όχι υπερβολικά φλύαρο. Λίγες καθαρές οδηγίες λειτουργούν καλύτερα από σελίδες γενικόλογων κειμένων.

Χρήση παραδειγμάτων few shot

Τα παραδείγματα είναι ισχυρό κομμάτι του Prompt Engineering για Agents. Μπορείς να δώσεις

  • ένα παράδειγμα καλής απάντησης,
  • ένα παράδειγμα λανθασμένης απάντησης με σχόλια γιατί είναι λάθος,
  • σενάρια όπου ο agent πρέπει να πει δεν γνωρίζω ή δεν μπορώ να βοηθήσω,
  • σενάρια όπου πρέπει να ζητήσει πρόσθετες πληροφορίες.

Τα παραδείγματα βοηθούν το μοντέλο να μάθει πιο γρήγορα τη συμπεριφορά που θες σε σχέση με αφηρημένες περιγραφές.

Διαχωρισμός reasoning και output

Ειδικά σε agents που παίρνουν αποφάσεις, βοηθά να διαχωρίζεις την εσωτερική λογική από την τελική απάντηση

  • μπορείς να ζητήσεις από το μοντέλο να γράψει πρώτα reasoning σε κρυφό πεδίο,
  • στη συνέχεια να παράγει καθαρή απάντηση στον χρήστη,
  • να χρησιμοποιείς το reasoning για debugging και αξιολόγηση.

Ετσι καταλαβαίνεις πώς έφτασε σε μια απόφαση και μπορείς να βελτιώσεις prompts ή εργαλεία.

Διαχείριση user prompts και επιθέσεων injection

Οταν ανοίγεις έναν agent σε πραγματικούς χρήστες, πρέπει να περιμένεις ότι κάποιοι θα προσπαθήσουν να παρακάμψουν οδηγίες

  • θα ζητήσουν να αγνοήσει system prompts,
  • θα επιχειρήσουν να τον κάνουν να αποκαλύψει ευαίσθητες πληροφορίες,
  • θα προσπαθήσουν να τον οδηγήσουν σε ενέργειες εκτός ρόλου.

Το Prompt Engineering για Agents πρέπει να προβλέπει τέτοιες περιπτώσεις

  • στο system prompt ενσωμάτωσε σαφείς οδηγίες να ακολουθεί πάντα τους ανώτερους κανόνες ανεξάρτητα από user input,
  • πρόσθεσε παραδείγματα με «κακόβουλα» prompts και τον σωστό τρόπο αντίδρασης,
  • χρησιμοποίησε επιπλέον φίλτρα στο input πριν φτάσει στο LLM όπου είναι δυνατόν.

Testing και βελτίωση prompts με δεδομένα

Τα prompts δεν είναι στατικά. Πρέπει να τα αντιμετωπίζεις σαν κώδικα

  • διατηρείς εκδόσεις των system και role prompts,
  • συνδέεις κάθε αλλαγή με μετρήσεις ποιότητας και κόστους,
  • έχεις σετ από σενάρια δοκιμών που τρέχεις πριν κάνεις release νέο prompt,
  • καταγράφεις ποια prompts λειτουργούν καλύτερα για ποια tasks.

Με αυτόν τον τρόπο, το Prompt Engineering για Agents γίνεται επαναληπτική, μετρήσιμη διαδικασία και όχι απλό trial and error.

Συνεργασία με ομάδες product και domain experts

Τα prompts δεν είναι μόνο τεχνικό artefact. Για domain specific agents πρέπει να συνεργάζεσαι με

  • product owners,
  • εκπαιδευτικούς ή επαγγελματίες του κλάδου,
  • ομάδες νομικού και ασφάλειας.

Μαζί καθορίζετε

  • ποιοι τόνοι και προσεγγίσεις είναι αποδεκτοί,
  • ποια παραδείγματα θα χρησιμοποιηθούν στο training prompts,
  • ποιες συμπεριφορές θεωρούνται λάθη που χρειάζονται άμεση διόρθωση.

Συμβουλή

Κράτα τα prompts σου σε μορφή που μπορείς να αναθεωρήσεις versioned αρχείο ή config και όχι διάσπαρτα μέσα σε κώδικα. Ετσι είναι πιο εύκολο να συνεργαστείς με άλλους και να κάνεις controlled changes.

Πώς να ξεκινήσεις με Prompt Engineering για Agents

Αν τώρα χτίζεις τους πρώτους σου agents

  • ξεκίνα με καθαρό system prompt για τον βασικό ρόλο, χωρίς πολλά παραδείγματα,
  • δοκίμασε μερικά σενάρια και δες πού ο agent παρερμηνεύει τον στόχο,
  • πρόσθεσε σταδιακά role prompts για επιμέρους ειδικούς agents όπου χρειάζονται,
  • εισήγαγε παραδείγματα few shot για τις πιο κρίσιμες περιπτώσεις,
  • σύνδεσε τις αλλαγές prompts με απλά metrics ποιότητας και κόστους.

Δες

Αν θέλεις να μάθεις σε βάθος Prompt Engineering για Agents, να σχεδιάζεις system prompts, ρόλους και ιεραρχία οδηγιών σε πραγματικά συστήματα, μπορούμε να το δουλέψουμε μαζί μέσα από το μάθημα Εισαγωγή στο Prompt Engineering & LLMs για Επαγγελματίες και σε συνδυασμό με Ιδιαίτερα Μαθήματα Python για AI και Machine Learning και Ιδιαίτερα Μαθήματα Software Engineering & Clean Code. Στόχος είναι να χτίζεις agents που συμπεριφέρονται προβλέψιμα, ασφαλώς και σύμφωνα με τους στόχους του προϊόντος σου.

Κωνσταντίνος Ζήτης

Εκπαιδευτής Πληροφορικής — Περισσότερα

Σχετικά Άρθρα

Multi agent συστήματα με AI Agents

Multi agent συστήματα με AI Agents για σύνθετες εργασίες

Σε απλά σενάρια ένας AI Agent αρκεί. Σε πιο σύνθετες εργασίες όμως χρειάζεσαι πολλούς συνεργαζόμενους agents που μοιράζονται ρόλους και συντονίζονται μεταξύ τους.

LLMs στα AI Agents

Από τα LLMs στα AI Agents πώς περνάς από απλές απαντήσεις σε αυτόνομες ενέργειες

Τα LLMs απαντούν σε ερωτήσεις. Οι AI Agents όμως μπορούν να παίρνουν αποφάσεις και να εκτελούν ενέργειες σε εργαλεία και συστήματα. Πώς περνάς από απλό chatbot σε πραγματικό agent.

Orchestration για AI Agents

Orchestration για AI Agents πότε χρειάζεσαι workflow engine και πώς το σχεδιάζεις

Σε απλούς βοηθούς αρκεί ένας agent. Όταν όμως οι εργασίες γίνονται σύνθετες χρειάζεσαι orchestration και workflow engine για να συντονίζεις πολλούς agents και εργαλεία.

Σχετικά Μαθήματα

Εισαγωγή στο Prompt Engineering & LLMs για Επαγγελματίες

Μαθήματα Prompt Engineering & LLMs, ειδικά σχεδιασμένα για επαγγελματίες που θέλουν να αξιοποιήσουν την Τεχνητή Νοημοσύνη στην καθημερινή εργασία τους.

AI στην εκπαίδευση για Εκπαιδευτικούς & Φοιτητές Πληροφορικής

AI στην Πράξη για εκπαιδευτικούς και φοιτητές Πληροφορικής. Πώς να χρησιμοποιείς υπεύθυνα τα AI εργαλεία για υλοποίηση projects, εργασιών κα, χωρίς να παραβιάζεις ακαδημαϊκούς κανόνες και δεοντολογία.

...Το μόνο στολίδι που δεν φθείρεται ποτέ είναι η γνώση...

ΤΟΜΑΣ ΦΟΥΛΕΡ